سندروم ایمپاستر چیست؟ این حس ذهنی باعث می‌شود حتی با وجود موفقیت، فکر کنیم شایسته نیستیم و دائم نگران لو رفتن توانایی‌هایمان باشیم. با علائم، دلایل شکل‌گیری و راهکارهای عملی برای غلبه بر خودفریبی ذهنی آشنا شوید تا بتوانید اعتماد به نفس خود را بازسازی کنید و از موفقیت‌های واقعی‌تان لذت ببرید.

سندروم ایمپاستر چیست؟ چطور از حس «من کافی نیستم» رها شویم

تا حالا شده با اینکه موفق شدی، باز ته دلت یه صدای کوچک بگه:
«الکیه، فقط خوش‌شانس بودم…»
یا وقتی دیگران ازت تعریف می‌کنند، فکر کنی:
«اگه بفهمن من واقعاً هیچی بلد نیستم چی؟»

این حس یک نام دارد: سندروم ایمپاستر یا سندروم خودفریبی که به آن «خودتقلب‌پنداری» هم گفته می‌شود.

Psychology Today

Why do people with imposter syndrome feel like frauds even though there is abundant evidence of their success? Instead of acknowledging their capabilities as well as their efforts, they often attribute their accomplishments to external or transient causes, such as luck, good timing, or effort that they cannot regularly expend. Whether in the areas of academic achievement or career success, a person can struggle with pressure and personal expectations.

چرا افراد مبتلا به سندروم ایمپاستر (یا سندروم فریب‌کاری) با وجود شواهد فراوان از موفقیت‌هایشان، خود را متقلب یا نالایق احساس می‌کنند؟
به جای پذیرش توانایی‌ها و تلاش‌های خود، آن‌ها معمولاً موفقیت‌هایشان را به عوامل بیرونی یا گذرا نسبت می‌دهند؛ مانند شانس، زمان‌بندی مناسب، یا تلاشی که معتقدند نمی‌توانند به طور مداوم انجام دهند.
چه در زمینه موفقیت‌های تحصیلی و چه در مسیر شغلی، فرد ممکن است با فشارهای بیرونی و انتظارات شخصی دست‌وپنجه نرم کند.

سندروم ایمپاستر چیست؟

سندروم ایمپاستر یک الگوی ذهنی است که باعث می‌شود افراد موفقیت‌هایشان را باور نکنند، فکر کنند شایستگی ندارند و دائم از لو رفتن واقعی خود بترسند.
یعنی خودت را یک «حقه‌باز» احساس می‌کنی، حتی وقتی دیگران از تو تعریف می‌کنند یا تو واقعاً خوب عمل کردی.
جالب است بدانید این سندروم فقط سراغ افراد شکست‌خورده نمی‌رود؛ اغلب، افراد باهوش، پرتلاش و موفق بیشتر در معرض آن هستند.

چرا سندروم ایمپاستر اتفاق می‌افتد؟

چند دلیل روان‌شناختی مهم پشت این حس وجود دارد:

1. کمال‌گرایی: هر کاری باید بی‌نقص باشد. کوچک‌ترین خطا یعنی «من شکست خوردم».

2. مقایسه‌گری مزمن: مدام خودت را با دیگران مقایسه می‌کنی، اما با تصویر بیرونی و نه واقعیت آن‌ها.

3. تجربه‌های کودکی: اگر زیاد نقد شده‌ای یا همیشه برای تایید باید عالی عمل می‌کردی، ذهنت عادت کرده «کافی نبودن» را باور کند.

علائم سندروم ایمپاستر چیست؟

چطور از سندروم ایمپاستر عبور کنیم؟

تمرین ساده ذهن‌آگاهی برای همین حالا

چشم‌هایت را ببند و به یک موفقیت اخیرت فکر کن، حتی کوچک.
جمله زیر را با خودت تکرار کن:
“این موفقیت نتیجه تلاش منه. شایستگی دارم. حتی اگر کامل نباشم.”
تمرین کن و هر روز مرورش کن؛ باورها قابل بازنویسی‌اند.

جمع‌بندی: سندروم ایمپاستر چیست و چگونه با آن زندگی کنیم؟

سندروم ایمپاستر یک دروغ زمزمه‌شده در ذهن است که می‌گوید «تو کافی نیستی».
اما واقعیت این است که تو کافی‌ای، حتی وقتی شک داری و حتی وقتی می‌ترسی.
رشد یعنی پیش رفتن با وجود شک، نه نداشتن شک.
شناخت سندروم ایمپاستر، تمرین مهارت‌های خودپذیری و گفت‌وگو با خود، کلید رهایی از این حس و تجربه آرامش روان است.

🧠 خدمات کلینیک روانشناسی آوید

در کلینیک روانشناسی آوید، مجموعه‌ای از خدمات تخصصی در حوزه سلامت روان ارائه می‌شود:

🩺 روان‌پزشکی
تشخیص و درمان اختلالات روانی با استفاده از جدیدترین رویکردهای دارویی و غیردارویی.

💬 روان‌شناسی و روان‌درمانی
جلسات مشاوره فردی، زوج‌درمانی و خانواده‌درمانی برای بهبود روابط و ارتقای سلامت روان.

🧒 روان‌شناسی تخصصی کودک و نوجوان
ارزیابی و درمان مشکلات رفتاری، هیجانی و یادگیری در کودکان و نوجوانان.

⚡ درمان‌های بدون دارو
روش‌های نوین و غیرتهاجمی برای بهبود عملکرد مغز و کاهش علائم اختلالات روانی:

QEEG (نقشه مقزی)

TMS (تحریک مغناطیسی مغز)

TDCS (تحریک الکتریکی مستقیم مغز)

نوروفیدبک (Neurofeedback)

لورتا نوروفیدبک (LORETA Neurofeedback)

📍 آدرس کلینیک:
الهیه، خیابان خزر، کوچه مبشر، پلاک ۱۳

شماره تماس:09100505091-09196063126
نوبت‌دهی و مشاوره آنلاین: avidpsy.com
اینستاگرام: @avidps